كميسيون ماده 100
كميسيون ماده 100 چيست؟
کمیسیون ماده 100 برای همه شهرنشین‌ها به‌ویژه افرادی که درگیر ساخت و ساز یا خرید و فروش ملک بوده‌اند، نامی آشناست. این کمیسیون وظیفه رسیدگی به تخلفات ساختمانی را دارد یعنی اگر بنایی بدون اخذ پروانه ساخته شود، بنای ساخته شده مطابق با پروانه اخذ شده نباشد یا بعد از پایان ساخت، بخش‌های دیگری به بنا اضافه شود، کمیسیون مذکور به آن رسیدگی می‌کند.
زمان اخذ پروانه طبق كميسيون ماده 100:
طبق کمیسیون مادۀ 100 قانون شهرداریها، مالکان اراضی و املاک واقع در محدودۀ خدماتی باید قبل از ساخت‌وساز از شهرداریها پروانۀ ساختمان بگیرند و شهرداریها موظف هستند از طریق مأموران خود از عملیات ساختمانی بدون پروانه یا خلاف پروانه در زمین محصور یا غیرمحصور جلوگیری کنند. در صورت خلاف این ماده، همان‌طور که در كميسيون مادۀ 100 اشاره شد، جلوی آن‌ها گرفته می‌شود و عاملان برای رسیدگی به کمیسیون مادۀ 100 ارجاع داده می‌‌شوند.
کمیسیون ماده صد:
بزرگترین مرجع رسیدگی به تخلفات ساختمانی، که این کمیسیون از سه عضو اصلی و 11 تبصره و 7 کمیسیون به شرح ذیل تشکیل گردیده:
اعضای کمیسیون ماده صد :
- نماینده دادگستری
- نماینده شورای شهر
- نماینده فرمانداری
یک نماینده از شهرداری حضور دارد که حق رای ندارد.
نحوه دفاع در کمیسیون ماده ۱۰۰ در تبصره ۱۰ این ماده مشخص شده است که می گوید:
«در مورد آراء صادره از کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، هرگاه شهرداری یا مالک یا قائم مقام او از تاریخ ابلاغ رای ظرف مدت ده روز نسبت به آن رای اعتراض نماید، مرجع رسیدگی به این اعتراض، کمیسیون دیگر ماده ۱۰۰ (تجدیدنظر) خواهد بود که اعضای آن غیر از افرادی می باشند که در صدور رای قبلی شرکت داشته اند. رای این کمیسیون قطعی است»یک سؤال مهم …
نحوه ارائه و بررسی این دفاعیه به چه صورت است؟
این دفاع در ۲ مرحله قابل پیگیری می باشد.
- مرحله بدوی
- مرحله تجدید نظر
به جهت دفاع در مرحله بدوی، باید دفاعیات خود را در فرم مخصوص تنظیم و به دبیرخانه کمیسیون و یا شهرداری منطقه ارائه دهید.
بخاطر داشته باشید، اگر قصد دارید مراحل دفاعیه را به وکیل و یا مستاجر خود بسپارید، وکالت نامه و یا مبایعه نامه، نزد وکیل و مستاجر، لازم می باشد.
اعتراض به کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری در دیوان عدالت اداری
در این بخش قرار هست به مواردی اشاره کنم که به کمک آن ها می توانید رای دیوان عدالت اداری در مورد کمیسیون ماده ۱۰۰ را به نفع خود تغییر دهید. دیوان عدالت اداری می تواند رای صادره از کمیسیون ماده ۱۰۰ را در صورت وجود موارد زیر به چالش بکشد و یا باطل کند:
چنانچه در رسیدگی کمیسیون، حقوق دفاعی مالک از او سلب شده باشد:
الف) وقتی صحبت از حقوق دفاعی می شود، یعنی مواردی مثل ابلاغ نشدن فرم تخلّف ساختمانی به مالک، آن هم با توجه به این که چنین فرمی برای مالک فرستاده می شود تا او دفاعیاتش را در قالب این فرم ارسال کند.
ب) حال که صحبت از ابلاغ شد باید عرض کنم که، رای کمیسیون ماده ۱۰۰ باید به مالک ابلاغ شود و اگر این ابلاغ بدون رعایت قوانین باشد، از موارد نقض رای در دیوان عدالت اداری خواهد بود.
تذکر: رای مذکور باید به شخص ذی نفع ابلاغ شود و مالک فقط یکی از ذی نفع ها است و هر شخصی که از رای کمیسیون دچار ضرر شود، ذی نفع محسوب شده و حق اعتراض در دیوان عدالت اداری را دارد. این ذی نفع می تواند از ورثه مالک تا حتی مستأجر و خریدار و… باشد.
ج) از دیگر موارد سلب کننده حقوق دفاعی، رعایت نکردن مهلت های قانونی زیر توسط شهرداری و کمیسیون ماده ۱۰۰ است.
شهرداری بعد از جلوگیری از ساخت و ساز غیرقانونی، مکلف است ظرف یک هفته موضوع را در کمیسیون ماده ۱۰۰ مطرح کند، در غیر این صورت شخص ذی نفع می تواند ابطال رای را از دیوان عدالت اداری درخواست کند.
عدم رعایت مهلت ۱۰ روزه مقرر شده برای ارائه توضیحات توسط ذی نفع و یا رعایت نکردن آن مهلت یک ماهه ای که کمیسیون فرصت دارد ظرف آن تصمیمش را بگیرد.
عدم رعایت فرصت حداکثر دو ماهه ای که باید برای تخریب بنا به مالک داده شود.
موارد ذکر شده همگی موجب نقض رای کمیسیون در دیوان عدالت اداری خواهند شد.
اگر دیوان عدالت اداری تشخیص دهد که در پرونده مطروحه اصلاً نیازی به صدور حکم تخریب نبوده است
در ادامه به مهم ترین این موارد اشاره می کنم:
اقدامات عمرانی بر خلاف اصول سه گانه فنی، شهرسازی و بهداشتی _ ایمنی باشد.
نتوان برای ساختمانی که به طور غیر استاندارد و بدون استحکام ساخته شده تغییرات مهندسی انجام داد و عیب و ایرادش را برطرف کرد.
ساختمانی بدون پروانه ساخت، احداث شده باشد.
مالک زیر بار پرداخت جریمه تعیین شده توسط کمیسیون ماده ۱۰۰ نرود. (عدم پرداخت جریمه ماده ۱۰۰)
اگر تغییر کاربری بر خلاف آنچه در پروانه ساخت اجازه داده شده، صورت گیرد.
ساخت و ساز در زمین و ملک متعلّق به کس دیگری انجام شود.
کاربری به طور غیرقانونی باشد.
تمام این موارد منجر به صدور حکم تخریب شده و در صورت عدم اثبات موارد فوق، دیوان عدالت اداری می تواند حکم تخریب کمیسیون ماده ۱۰۰ را به چالش بکشد. حال این سوال پیش می آید که مهلت پرداخت جریمه در ارای کمیسیون های ماده 100 را چه کسی تعیین می کند؟ مهلت پرداخت جريمه مقرر در آراي کميسيونهاي ماده (100) را شهرداري تعيين و به متخلف ساختماني اعلام ميکند.